  e Halve Schaar
(1937)
 Een halve schaar beantwoordt allerminst aan het doel waarvoor een compleet exemplaar in de regel wordt gebezigd. Daarom is het niet te verwachten dat het schijnbaar nutteloze voorwerp waaraan deze thriller zijn naam ontleent, in de hand van de hoofdpersoon een zinvolle rol speelt. Want deze is het die met een halve schaar een daad verricht die aan het intrigerende verhaal halverwege een beklemmende sfeer geeft. Dan komen de mysteries los. Nieuwe figuren treden aan: detective Terry Ring, die door zijn goedbedoelde onhandigheid de toekomst van zijn lieftallige protegee nogal twijfelachtig maakt... en tenslotte Ellery Queen zelf, die met zijn onnavolgbare speurderstalent het web van listig opgezette bedrieglijkheden ontrafelt. Nee, de lezer die meent na verloop van vele hoofdstukken te draad te pakken te hebben en de 'dader' er al op aankijkt, vergist zich terdege. In affaires als deze gaat het niet zonder een Ellery Queen. Neem nu Karen Leith's huis. Het gaf uit op Washington Square, een ontmoetingsplaats voor dichters en schilders. Het was lang, mager en gevuld met exotische Japanese kunstvoorwerpen. Het bevatte ook een lijk -- dat van Karen Leith. Karen Leith was dood. Ze was wel degelijk alleen gestorven in een kleine afgelegen kamer van haar vreemde huis in Greenwich. Het was, natuurlijk, zelfmoord. Een afschuwelijk geheim had Karen lang geleden veranderd in een stille, ongelukkige vrouw. Ellery Queen was één van de weinigen die aan de zelfmoord twijfelde. Hoe meer hij Karen's verleden kon doorgronden, hoe meer hij overtuigd was van het feit dat de vrouw eigenlijk vermoord was -- gedood op de meest pientere en meest weerzinwekkende manier waarvan hij ooit getuige was. Zo ontdekt Ellery waarom zij zo gevaarlijk was voor één persoon dat ze moest sterven. Ellery Queen wist dat Karen een dorpsfiguur was geweest...een stille, ongelukkige vrouw die kon ontsnappen aan de realiteit door zich te storten op een van haar briljante boeken. Wanneer hij Karen's verleden meer en meer doorgrond, ontdekte hij haar verschrikkelijke geheim. Hij geraakte meer en meer overtuigd dat deze vreemde vrouw, wonend in een van New York's vreemdste buurten was vermoord...maar hoe? En door wie? |
| "Bij de oplossing van
het probleem maakt Ellery Queen zich zelf schuldig aan hetzelfde soort
misdaad waarvoor hij zijn schuldige aanklaagt. Zijn laatste act voldoet
gewoon niet aan de standaard die Queen-lezers gewend zijn."
--
Margaret Germond, The Evening Star, Washington D.C. "De manier waarop Ellery Queen, die geboren is met de gave om bijna ondoorgrondelijke plots te verzinnen, zich tijdens het schrijven heeft vastgeklampt en heeft leren schrijven, doet in Amerika denken aan de mysterieuze stijl van Agatha Christie. Het was een populair tijdverdrijf om bij het lezen van de vroege Queens taalfouten te zoeken en te vergelijken; nu er nog niet zoveel jaren zijn verstreken sinds 'The Roman Hat Mystery', kunnen we 'The Door Between' gewoon lezen als een sympathieke en goed vertelde roman. Hoedje af voor Ellery!" - Torquemada, 1937 |
     |
| Boven links naar
rechts: zowel stofkap als harde kaft voor Stokes en Grosset & Dunlap (harde
kaft is een reproductie, bevestiging nodig); omslag voor International
Readers League-editie. Onder links naar rechts: stofomslag en twee varianten met harde kaft voor Triangle Books; stof en harde kaft voor Tower (World Publishing co.) (Klik op de kaften zelf om die verschillen te zien) * |
| The New York Sun,
15 januari 1937 "In 'The Door Between' zet Ellery Queen zijn talent voor mystificatie en deductie aan het werk met een Oosterse achtergrond, maar dan in New York gesitueerd. Karen Leith, die haar jeugd in Japan doorbracht, heeft de wereld veroverd als romanschrijver, heeft de fictie-schrijver's hoogste eer bereikt en won de liefde van de grote arts, John McClure. Voor haar vrienden leek haar wereld perfect; maar met haar minnaar op volle zee, zijn dochter in de zitkamer van haar huis op Washington Square, sterft Karen, in de keel gestoken. De ramen zijn vergrendeld, alle deuren zijn op slot behalve diegene die leidt naar de kamer waarin Eva McClure zit totdat de onbeantwoorde telefoon de bezoeker naar de plaats van Karen's dood brengt. Onvermijdelijk spitst het politieonderzoek, onder leiding van Inspecteur Queen, zich op Miss Mc Clure als de moordenaar, met een sterk vermoeden dat Terry Ring een medeplichtige is, en de taak van Ellery Queen is drieledig: de moordenaar vinden, de reden voor de moord blootleggen en de persoon identificeren die uiteindelijk verantwoordelijk is voor de moord. tragedie. Dit doet hij met zijn karakteristieke vindingrijkheid en met een vrijgevigheid van plot en omstandigheden die zijn lezers een schat aan verbijstering, bedrog en listen voorschotelt waardoor alleen hij zijn weg kan banen. We kunnen rustig zeggen dat de vreemde waarheid in de zaak van Karen Leith verborgen zal blijven voor alle lezers die niet tot het einde uitlezen - en niemand die het verhaal begint zal dat nalaten." The Telegraph, Brisbane 16 juni 1937 "Het nieuwe detectiveverhaal van Ellery Queen heeft een zeer ingenieuze climax. Nadat het mysterie van de dood van een beroemde schrijfster met schijnbare zekerheid is opgelost, laat de auteur zien dat de verklaring slechts de helft van de waarheid is. En toch heeft men het gevoel dat Karen Leith haar lot wel verdiend heeft, want het verhaal gaat vooral over haar verraderlijke behandeling van een zuster door jaren van tirannieke onderdrukking en fraude. Men zal zien dat het verhaal ongewone facetten heeft en het wordt verteld met die vaardigheid in schrijven en plotopbouw die de vele Ellery Queen-romans zo'n aanzien hebben gegeven. Het dode lichaam van Karen Leith wordt gevonden door een temperamentvolle vriendin, Eva, onder omstandigheden die zo suggestief zijn voor haar schuld als moordenares dat zij tweemaal op het punt staat gearresteerd te worden wanneer de omstandigheden de zaak tegen haar doen wankelen. Ellery Queen, die in deze verhalen zijn eigen detective is, beschikt weer over het brein dat in staat is een uiterst verbijsterend mysterie te doorgronden, en de rust te herstellen in het gezin van een vooraanstaand, kankeronderzoeker. De dokter stond bijna aan de vooravond van zijn huwelijk met Karen toen er een tragedie tussenbeide kwam en dan begint de ontrafeling van een romantisch verhaal van vroegere jaren toen Karen en haar zuster, beiden in Japan, het middelpunt waren van sentimentele interesses, die jaloerse hartstochten deden ontvlammen die een wrede wraak inspireerden. Mr. Queen is vindingrijk geweest in het verzinnen van complicaties bij het ontrafelen van deze dramatische plot, en heeft een aangrijpend verhaal vol verrassingen geproduceerd, maar we kunnen het hem niet vergeven dat hij de gevoelige Eva amoureus in de armen heeft geworpen van een grove slangachtige privédetective voor wie ze alleen maar gevoelens van afkeer zou moeten hebben." |
       |
| In Japan, heet het boek Nippon Kashidori no
Nazo aka Het Mysterie van de
Japanese Gaai, en maakt aldus daar deel uit van
de "Nationaliteiten"
reeks (Ho-Ling). Een nieuw invalshoek: een groot deel van het verhaal wordt verteld vanuit standpunt van één van de vrouwelijke hoofdrolspeelsters. De invloed van de magazines waarin Queen voorpubliceerde is duidelijk merkbaar in gans dit verhaal van liefdesdriehoeken en relaties. Zijn poging om de 'laagst gemene deler' onder de lezers te bereiken blijkt fataal te zijn voor het verhaal op zich. En dit ondanks Ellery's briljante oplossing(en) voor dit klassiek "gesloten kamermysterie", op zich goed uitgewerkt maar uiteindelijk ook niet in staat het verhaal te redden. Daarvoor is het teveel gebaseerd op giswerk in plaats van pure deductie. Het verhaal werd sterk gewijzigd voor de film Ellery Queen, Master Detective. Tegen deze tijd hadden de neven S.S. Van Dine persoonlijk ontmoet en het gerucht doet de ronde dat Dannay meerdere figuren en gebeurtenissen op hem baseerde. John MacClure, "... uitgeput door een jarenlange zoektocht naar een kankerkuur, behandelt hij geld, faam en het leven zelf met dezelfde afstandelijke, bijna klinische koelheid " kan gebaseerd zijn op Van Dine (Nevins) |
         |
|
Daily Telegraph, Sydney 20 maart 1937
"Mystery of the Week: Ellery Queen reforms" door Dr.
Watson Junr. "De aanblik van een zondaar op de boetekruk moet altijd spontaan een "Hallelujah!" ontlokken. Ik verwelkom dan ook met grote geestelijke voldoening de koude stem van de magere, van pince-nez voorziene en verder smetteloze Mr. Ellery Queen als hij getuigt tot de verlichten van geest, gezeten tussen gereformeerde dronkaards, gokkers, en sneldieven. Mr. E. Queen's ondoorgrondelijke wegen waren uitgestippeld langs de zondige paden van didacticisme en pedanterie. Hij gebruikte nooit één woord als hij er twee kon gebruiken; hij gaf altijd de voorkeur aan een meerlettergrepig woord boven die irritante literaire aandoening - cursief eczeem; en hij roerde voortdurend een dikke pap van termen als "duister patroon," "mysterieus ontwerp," en "moord-esoterica," en spetterde die vettig over zijn pagina's. MINDER HERKAUWEND Wat jammer was. Want hij kan een goed mysterieus plot verzinnen, ook al is hij een beetje fantastisch, en hij heeft een vermogen voor een ingenieuze climax die maar al te zeldzaam is in detectivefictie sinds de ouder  wordende
Sherlock Holmes zich terugtrok op zijn bijenboerderij en Dorothy Sayers
romantisch werd. "The Door Between' onthult echter een nieuwe en hervormde
Ellery Queen - eenvoudiger, directer, minder herkauwend.
Het is waar dat hij er nog steeds niet in slaagt zich voor mij als mens van
vlees en bloed te ontpoppen, maar hij krijgt vorm en als hij zijn
woordenboek in de vuilnisbak dumpt en het daar houdt, kan zijn hervorming
wel eens de belangrijkste gebeurtenis in de mysteriefictie van 1937 blijken
te zijn. Zijn laatste plot is een 'buitengewoon complexe, met een cast die
Japanse bedienden, een gevangene op een zolder, twee lijken en nog een derde
beloofd, een Loo-Choo gaailijst en een goede hoeveelheid bloed omvat. Het
idee is een keurige variatie op het oudste thema in detectiveverhalen; de
moord in de gesloten kamer. Ik vond het zeer geslepen, maar ook, vrees ik,
een beetje te ingenieus toen de laatste aanwijzingen op hun plaats vielen.
En, als een bejaard, kaal hoofd me niet verraadt, Mr. Queen's methode om
zich van het wapen te ontdoen was in principe al voorzien door een van de
nederige anonieme bijdragers aan de Sexton Blake saga, "The Blasted Oak
Murder" (circa 1915). Er zijn ook een of twee schrijnende liefdesscènes die
de strenge detectiveverhaalkenner moet veroordelen als zijnde van slechte
smaak."The Door Between" (Gollancz) Lengte van de cursus .... 287 bladzijden Bogey voor oplossing .... Bladzijde 222 Mr. Queen verwacht geen oplossing van de student vóór pagina 244, maar zijn aanwijzing op pagina 222 is te belangrijk' " |
  |
| Boven links: Nummer van
Mon
Magazine Policier (Revue Moderne) uit
Montreal, Canada, augustus 1945
met daarin Le Mystère du
Grenier. Boven rechts: In december 1936 verscheen in Heart's International Cosmopolitan een complete boeklange mysterieroman van Ellery Queen The Door Between. |
 |
|
The Door Between
Vertalingen:
|
 Andere artikels over dit boek (1) Reading Ellery Queen - The Door Between Jon Mathewson (Dec 2014) (2) The Door Between - The Invisible Event (Feb 19. 2019) (3) Door Between/Double Double Moira Redmond at Clothes In Books (Oct 26 2023) |
| * Geïnteresseerde lezers moeten weten dat de icoontjes/kaften die op deze site worden toegevoegd vaak lange uitgebreide informatie hebben, die niet noodzakelijk in de tekst zelf wordt herhaald. Die informatie kwam ooit standaard als pop-up te voorschijn door met de muis de foto aan te wijzen. Firefox gebruikers kunnen deze handigheid activeren via een add-on genaamd "Popup ALT Attribute". Na installatie resulteert het aanwijzen van de iconen of kaften in een pop-up met extra of verduidelijkende informatie over de afbeelding. |
 Copyright © MCMXCIX-MMXXIV Ellery Queen, een website rond deductie. Alle rechten voorbehouden. |
