et Glazen Dorp
(1954)
John Shinn logeert
in een klein Amerikaans gehucht bij zijn neef, de oude rechter Lewis Shinn.
In het dorp wordt Aunt Fanny Adams, een oude weldoende juffrouw, vermoord.
Tijdens deze moord is een Pools zwerver gesignaleerd, die later wordt
gevangen genomen en blijkt geld gestolen te hebben. De inwoners willen de
Pool niet overdragen aan de politie, omdat jaren geleden een andere
vreemdeling door een jury in een naburige grote stad is vrijgesproken. |
“De primitieve bosbewoners die uit zijn op wraak zorgen voor uitstekend
vermaak; maar het is wel erg ver gekomen als een Ellery Queen alleen nog kan
worden aanbevolen vanwege het decor.”
-- Ralph Partidge, New Statesman & Nation “Het is eerder Mr. Queen de complotter dan Mr. Queen de verontruste observator of Mr. Queen de mooiprater in mooi proza die uw aandacht zal vasthouden. Dat hij dat doet met bezwaren spreekt goed voor het plotten van Mr. Queen.” -- James Sandoe, New York Herald Tribune “ 'The Glass Village' heeft een aardig basisidee, een achtergrond die laat zien dat Queen een bedachtzaam oog heeft gehad voor zijn nog minder-dan-gehuchten, en een oplossing die even redelijk is als wanneer Ellery er was geweest om die te verschaffen. Met andere woorden, de auteur gaat door met zijn werk, ook al is het gelijknamige personage afwezig op vakantie.” -- Lewis Nichols, New York Times “Volwaardig en snel verhaal met over- tonen uit onze tijd.” -- Sergeant Cuff, Saturday Review “Het boek is eerlijk gezegd een tour de force, een soort essay over de grondwet in het kostuum van een whodunit. Er moet echter een echt mysterie worden opgelost, en het plot en de settings zijn elegant gedaan op de Ellery Queen manier, ook al is de beroemde speurder afwezig. Het is heel goed mogelijk dat sommigen die het lezen om vermaakt te worden, gaan nadenken over de vraag waarom Ellery Queen het een goed idee vond om zo'n ongewoon verhaal te schrijven.” -- R.F.H. Springfield Republican |
“De
echte duivel wordt ontmaskerd na een van de spannendste processcènes in
misdaadfictie. De beste koningin voor meerdere boeken.”
--
Observer “Dit is een Ellery Queen detectiveroman zonder Ellery Queen op het appel - en dat komt hier maar wat goed uit. Maar wat jammer dat ze oma - of beter tante Fanny - zo vroeg in het boek laten ombrengen.” -- The Advertiser, Adelaide - South-Australia |
|
Hierboven (van linksboven naar rechtsonder): stofkaft en harde kaft Little, Brown & co BCE (1954); harde kaft Little, Brown & co (1954); stofkaft voor Gollancz (1954, 1st, 2nd & 3rd), harde kaft Boots Booklovers Library Edition van Gollancz (1954) en Gollancz (1976). * |
Buffalo Courier-Express,
"Anniversary Mystery Gets Good Rating" door Frank Lillich, 5 september 1954 "Liefhebbers van de mysteries van Manfred B. Lee en Frederic Dannay, die het schrijversteam vormen dat opereert onder de naam "Ellery Queen", zullen deze 25e jubileumroman van Ellery Queen waarschijnlijk met gemengde gevoelens begroeten. Om te beginnen ontbreekt het personage Ellery Queen volledig in het boek - de eerste keer dat de auteurs dit doen. Bovendien, hoewel er een moord is, is het mysterie ondergeschikt aan de karkaterstudie van het kleine dorpje in New England. Niettemin is het boek vlot geschreven, is het een degelijk en scherpzinnig verhaal, bevat het een aantal uitstekende (en ongewone) rechtbankscènes met een logische climax. Schilder vermoord Wanneer tante Fanny Adams, een schilderes die de enige beroemde burger van Shinn Corners is, wordt vermoord, wordt een verdacht uitziende zwerver in de buurt opgepikt. De leden van de gemeenschap, die zich herinneren wat zij jaren geleden als een rechterlijke dwaling beschouwden in een proces in de county-zetel, besluiten het proces tegen de rondtrekkende arbeider - om hem te veroordelen - zelf te voeren. Rechter Lewis Shinn, die het proces moet voorzitten, roept de hulp in van zijn neef Johnny, onlangs nog bij de inlichtingendienst van het leger, om een oneerlijk vonnis van schuld tegen de zwerver te voorkomen. Johnny wordt in de jury gemanoeuvreerd, en voor het onderzoek van binnenuit, terwijl de rechter het proces leidt op een manier waarbij hij er zeker van is dat elk vonnis zal worden vernietigd en nietig verklaard. De humor is schaars, zoals gebruikelijk in een Ellery Queen roman; het tempo gestaag, met een stijgende spanning, en de cast van landelijke personages is net zo goed als alle in de vorige 27 romans geschreven door de getalenteerde co-auteurs. Het oordeel: Goed." The Sunday Star, Washington D.C. - "Mystery and Suspense" door Miriam Ottenberg, 22 augustus 1954 "Queen schrijft een serieuze roman in dit verhaal over een dorp dat op hol slaat na de moord op zijn meest geliefde inwoner. Er is een boodschap hier. Onderstreept en herhaald door de woorden en daden van een oudere rechter. Hij herinnert ons eraan dat zodra de door de grondwet gewaarborgde rechten in een enkel geval worden omzeild, de rechten van allen worden bedreigd. Heksenjachten in het oude Salem en bepaalde hoorzittingen van het congres in Washington worden terloops vermeld. Queen heeft hier iets te zeggen - iets dat sterk wordt aangevoeld - maar hij komt ook met een mooie karikatuur van een moordproces en zijn gebruikelijke keurig verzorgde element van mysterie." |
Eerste roman waarin Ellery zelf, noch zijn vader als personage voorkomen. Als we die werken in aanmerking nemen, is dit boek een van de twee niet-Ellery boeken die het lezen waard zijn, samen met Uitgeteld (Cop Out,1968). Niet toevallig zijn beide geschreven door Queen "zelf". Het zet een claustrofobische sfeer neer die werkt omdat deze roman een allegorie op alsook een aanval tegen het McCarthyisme zou zijn. |
Dit boek werd beïnvloed door de
realistische school en voor een EQ-boek heeft het een relatief eenvoudige verhaallijn, de
ideeën voor het raadsel vinden hun ultieme oorsprong in Crofts' The Cask
(1920). (Michael
E.Grost) Het ontleent vele van zijn figuren en plaats aan een kleine stad in Connecticut waar Lee ooit woonde (Rand B. Lee). |
Shinn Corners is een kleine boerengemeenschap van ongeveer drie dozijn inwoners, bijna zonder uitzondering de diep puriteinse religie toegenegen. Hier kan men meteen ook de verwijzing naar vele Britse mysterieverhalen bemerken waar het verhaal zich ook vaak ontwikkelt in een geïsoleerde gemeenschap weg van de anderen. Eén individu, rechter Shinn, vertegenwoordigd de enige heldere geest op die outsider, Johnny Shinn, na. Deze twee keken voorbij de strikt puriteinse filosofie en erkenden het bestaan van andere krachten in de wereld. Johnny Shinn bijvoorbeeld had twee oorlogen van dichtbij meegemaakt, wereldoorlog II en de Koreaanse oorlog, en brengt de New Englandse omgeving het gedachtegoed van een man die de meest afgrijzenwekkende zaken uit de wereld heeft gezien en dan ook niet van cynisme gespaard bleef. Wat zich in de gemeenschap afspeelt nadat één van zijn inwoners wordt vermoord kon niet zo gemakkelijk gebeuren in een andere setting. De gemoedgesteltenis van het verhaal is verweven met de gebouwen, het weer en wat de mensen rondom zich observeren. De mensen zelf lijken soms voorwerpen geplaatst in een scène in plaats van karakters in het verhaal. Zo demonstreert men hoe het formele detectiveverhaal de personages kan aanwenden om de sfeer van zijn omgeving te verscherpen. |
|
Fanny Adams, gevierd artiest en populaire matriarch van de gemeenschap wordt vermoord en
kort nadien wordt een zwerver gevat die een som geld bij zich draagt precies gelijk aan
diegene die wordt vermist uit Fanny's kruidenpot. De mensen van Shinn Corners wijzen
onmiddellijk een beschuldigende vinger naar de onfortuinlijke vreemdeling en zijn klaar om
de gepaste straf uit te voeren passend bij hun snelle puriteinse gerechtigheid. Hun
puriteinse geaardheid die bovenal privacy koestert wil dat de vreemdeling door de mensen
van Shinn Corners zelf wordt berecht. Wanneer de vertegenwoordigers van het
districtszetel komen om de zaak over te nemen worden ze door die puriteinse gedragscode op
afstand gehouden. De gemeenschap van Shinn Corners gaat de confrontatie met de
districtsverantwoordelijken aan en wint tenslotte het recht om de vreemdeling zelf te
berechten, in hoofdzaak door het helder denkwerk van rechter Shinn. De rechter staat
enigszins apart en dient als een helder denkende verbindingen tussen de puriteinse ethiek
en gerechtigheid. De wereldwijze Johnny Shinn wordt een koele cynische onderzoeker van
feiten en ontdekt tenslotte de aanwijzing die het mysterie oplost en het lot van de
moordenaar beslecht. Verdere informatie wordt aangeboden door de introductie van Johnny Shinn. Een legerofficier die net terug is van de Koreaanse oorlog, hier de vertegenwoordiger van de buitenwereld, zijn filosofieën, gemeenschappen en vooruitstrevendheid. Het ultieme gebruik van de achtergrond komt naar voor bij het oplossen van de moord zelf. Een schilderij door het slachtoffer zelf voorziet ons van de essentiële aanwijzing (naar Patrick A. Velardi). |
The Herald, Melbourne -
"Crime Marches On" door A.R. McElwain, 10 oktober 1954 "Wie heeft tante Fanny neergeslagen? Hoewel het de beroemde naam van Mr. Ellery Queen voert, is 'The Glass Village' niet zozeer een opsporingsthesis als wel een onthutsend beeld van de geesten van een kleine stad die op vrije voeten zijn. In een Amerikaans gehuchtje woont een oude eend, tante Fanny Adams. Ze is gemodelleerd, nauwelijks verhuld, op oma Moses, de gevierde schilderes van primitieven. Oma begon, net als tante Fanny, pas op haar 80ste met verf te spelen. Maar een gek durft tante Fanny bij haar schildersezel dood te slaan. Dan kiezen de plaatselijke bewoners, die tegen alles zijn wat van buiten hun eigen streek komt, niet alleen een Poolse migrant als moordenaar, maar besluiten ze hem ook nog eens op te ruimen. Rechter Lewis Shinn, een van de plaatselijke bewoners, realiseert zich dat zelfs indien ze de Pool voor de rechter krijgen, hij niet de minste kans op een eerlijk proces zal hebben, daar hij ook niet in staat is om een verandering van locatie te verkrijgen, gaat hij over tot het opzetten van de meest monsterlijke justitiële schertsvertoning die ik ooit ben tegengekomen. Hij 'regelt' aanklager en verdediging en zorgt dat zijn goed voorbereide verwant, Johnny Shinn, in de jury beland, tijdens het proces zorgt hij er ook voor dat elke bekende regel van bewijs en procedure met voeten wordt getreden. Het idee is dat wanneer het vonnis 'schuldig' wordt geveld, een nieuw proces in een ander, meer verlicht deel van de Staat,dan ook onvermijdelijk zal zijn. Maar zo verloopt het niet helemaal. De hele klucht eindigt wanneer Johnny Shinn de echte moordenaar ontmaskert. De elementen van opsporing die naar voren komen als Mr. Queen hieraan begint, worden in zijn gebruikelijke gladde stijl overgebracht. Maar de gerechtelijke hocus pocus lijkt mij zelfs de operateur van de Queen te belasten." |
Gekozen als een van de beste mysterie verhalen van het jaar door The Mystery Writers of America. Dit verhaal werd wat aangepast met Ellery Queen in de hoofdrol voor een episode van TV's The Further Adventures of Ellery Queen (NBC). "The Glass Village" (26 sep 1958) werd geregisseerd door Walter Grauman met George Nader in de rol van Ellery Queen. Léon Povel en Willem Tollenaar voorzagen de regie voor het KRO hoorspel Het Glazen Dorp welke uitgezonden werd in vier afleveringen in januari van 1961 op Hilversum II. |
The Glass Village
Vertalingen: |
Andere artikels over dit boek (1) The Glass Village -- Suspending Disbelief? Dale C. Andrews (27 March 2016) (2) Reading Ellery Queen Jon Mathewson (Sep 2015) |
* Geïnteresseerde lezers moeten weten dat de icoontjes/kaften die op deze site worden toegevoegd vaak lange uitgebreide informatie hebben, die niet noodzakelijk in de tekst zelf wordt herhaald. Die informatie kwam ooit standaard als pop-up te voorschijn door met de muis de foto aan te wijzen. Firefox gebruikers kunnen deze handigheid activeren via een add-on genaamd "Popup ALT Attribute". Na installatie resulteert het aanwijzen van de iconen of kaften in een pop-up met extra of verduidelijkende informatie over de afbeelding. |
Copyright © MCMXCIX-MMXXIV Ellery Queen, een website rond deductie. Alle rechten voorbehouden. |