e
Griekse Doodskist (1932)
Reeds vanaf het begin had
de zaak Khalkis een sombere snaar geraakt. Het begon, iets wat eigenlijk vrij harmonieus
was met hetgeen zou volgen, met de dood van een oude man. Georg Khalkis, internationaal
beroemde kunsthandelaar en - verzamelaar, stierf door hartfalen. Na de begrafenis vond
zijn advocaat het testament niet meer terug en riep onmiddellijk hulp.. De gebruikelijke voorbereidingen, een doodgraver die voorover leunde en de handgreep beetpakte van een horizontaal liggende roestige deur, de bedompte lucht, de lijkkist die voorzichtig in de grafkelder werd neergelaten, bezige werklieden, een paar haastig gefluisterde woorden, de ijzeren deur die dichtsloeg, de aarde en de graszoden die er weer op werden geworpen. De begrafenis was in alle rust en met het gepaste decorum verlopen, slechts enkelen hadden een niet te definiëren dreiging in de lucht voelen hangen. Toen de treurenden weer thuis waren, barstte de bom: het testament was spoorloos verdwenen. Het begin van een van de meest verbluffende zaken uit de loopbaan van Queen. |
"De Griekse Doodskist is een levendig en
goedopgebouwde
verhaal dat in een ongewone omgeving plaatsvindt, een ingenieuze plot, een verrassende
ontknoping en een gerechtvaardigd gebruik van de analytische deductieve methodes." --
Herald Tribune Books "Ik weet alleen dat hij voor mij sedert lang één van de beste detective schrijvers is die nu aan het werk zijn, en dat ik elk nieuw verhaal van hem meteen meeneem ." -- J.B. Priestley - Evening Standard "Ik was verbijsterd maar ook gefascineerd"-- Franklin .P. Adams |
Boven: Eerste uitgaven hadden identieke kaften. De opdruk op de rug verschillende naargelang de uitgever. Van top links naar rechts onder telkens stofkaft en harde kaft voor: Stokes, Grosset & Dunlap, International Readers League (alleen harde kaft), Triangle Books, Triangle Books (blauw), Center Books/Sun Dial Press (met 2 variaties voor de harde kaft) en tenslotte de stofkaft voor de uitgave van Tower/ World Publishing co. (Klik op de kaften zelf om die verschillen te zien) * |
The Saturday Review,
"Thrillers" door William C. Weber 18 juni 1932 Ellery Queen in "The Greek Coffin Mystery" haalt echt alles uit de kast en probeert super intelligent te zijn maar slaagt enkel om wat melig over te komen. Eerlijk gezegd wordt deze indruk niet zozeer gewekt door het boek zelf, maar door een pompeus belachelijk klein pamflet in elk exemplaar waarin de auteur (of auteurs) vertelt hoe het verhaal moet worden bestudeerd, enz. Gooi deze circulaire weg, vernietig hem volledig, en dan kun je genieten van de vreemde omstandigheden rond de dood en begrafenis van George Khalkis. |
|
Volgens JJMcC gaat deze zaak de vroegere publicaties
vooraf en dateert ze van de jaren waarin Ellery net van school afstudeerde.
De meest van het stuk brengende en briljant geplotte Queen ooit! "Meer
bochtenwerk dan in de Mississippi". EQ's eerste vastgelegde onderzoek is een
hoogtepunt in de detectiveliteratuur en naast
The Finishing Stroke één van mijn
favorieten, deze laatste heeft enkel een menselijker Ellery voor maar op
punt van verrassende wendingen is dit boek toch wel het summum. In dit boek onderzoekt Ellery de moord van een man die in andermans doodskist werd teruggevonden. Er zijn veel verdachten en terwijl het verhaal verder gaat wordt de verhaallijn steeds meer ingewikkeld (wat bij mysteries wel eens het omgekeerde pleegt te zijn). De Griekse Doodskist is opmerkelijk door zijn vier afzonderlijke oplossingen, die geleidelijk aan naar voren komen als vier afzonderlijke climaxen in het verhaal, één op het eind van iedere grote onderdeel. Het boek toont aan hoe complexer het leven kan zijn dan men oorspronkelijk denkt. Het toont ook aan hoe bepaalde ideeën uit elkander schijnen voort te spruiten en zo geleidelijk aan meer complex worden. De echte en laatste oplossing is indrukwekkend omdat ze "dieper" gaat dan alle anderen en enkele wel heel verrassende wendingen bevat. De uiteindelijke oplossing komt echt hard aan - zo hard dat toen ik het las ik het boek bijna wegsmeet van ongeloof. Ellery Queen's voorzichtige deductieve proces toont uiteindelijk aan dat alleen (puntje puntje) de misdaad kan hebben gepleegd. Een gegeven dat sinds 1932 wel een aantal maal in andere media werd verwerkt... Maar een absolute "tour de force" en verplichte literatuur voor iedere rechtgeaarde detectiveliefhebber en zeker voor diegene die van mening zijn dat enkel de Engelse schrijvers ingenieuze verhaallijnen kunnen ontwikkelen. Ellery Queen bewees het tegendeel. |
Boven: Advertentie in The New Yorker, 23 april 1932. "Achter het masker... Ellery Queen verzint zulke ingenieuze moordmysteries dat vooraanstaande recensenten hem "de logische opvolger van Sherlock Holmes" noemen... Zijn nieuwe "The Greek Coffin Mystery" heeft elk type verdachte in één verhaal, inbegrepen de "logische" - en toch zul je de moordenaar niet raden! Van de hand van de auteur van "The Dutch Shoe Mystery", enz. $ 2,00 F.A. Stokes Company New York" |
In de eerste jaren van hun samenwerking was er een
nooit gezien drang naar symbolisme in het werk van Ellery Queen.
En alhoewel dit zeer zeker het geval is, is het voorbeeld dat hier het meest
wordt voor aangehaald het feit dat elke hoofdstuk met een letter uit de
titel van het boek begint. Dit is echter enkel in The Greek
Coffin Mystery het geval waar alle beginletters samen:
"The Greek Coffin Mystery by Ellery Queen"
vormen. Het illustreert perfect de speelsheid en de zin voor detail die de
neven aan de dag legden bij het maken van hun boeken. EQ is geen absurdist. De oplossing lijkt logisch en goed ontwikkeld, dit in tegenstelling tot Anthony Berkeley's meervoudige oplossing in, The Poisoned Chocolates Case (1929).Het verhaal is afgeleid van E.C. Bentley's 1 Trent's Last Case (1913) die twee oplossingen bevat en zijn detective laat falen, de echte oplossing wordt pas per toeval gevonden nadat de detective zijn valse (maar toch ingenieuze) uitleg naar voren bracht. Berkeley gebruikte deze ontwikkeling herhaaldelijk in zijn boeken onder verschillende vormen met meervoudige oplossingen en mislukte detectives genoeg. Berkeley lijkt meer geïnteresseerd in het schrijven van het antidetective verhaal, hierbij aantonend dat iedere situatie wel zo kan verdraaid worden dat ze blootstaat aan verschillende interpretaties, hierbij vrij algemeen het idee van het echte detectiveverhaal in zijn hemd zettend, en specifiek de mogelijkheid om iets door rede te bevatten. Deze soort absurdisme zit ver van de aanpak die we bij EQ terugvinden. EQ wil daarentegen aantonen hoe de rede dieper en dieper bepaalde situaties kan doorgronden om zo steeds verdergaande ideeën bloot te leggen. De meest treffende analogie of model voor EQ is die van de wetenschappelijke ontdekking, waarin een Tycho Brahe duizenden feitelijke observaties maakt, een Kepler ze groepeert in wetten, en een Newton ze uiteindelijk uitlegt met een systeem van de universele zwaartekracht. EQ's boek is de fictionalisering van dit proces, een poging om een denkbeeldige situatie te creëren die ten volle de complexiteit van het menselijk redeneren demonstreert. EQ's latere werken zijn niet echt georganiseerd rond meervoudige oplossingen; in De Griekse Doodskist, wordt met de vier oplossingen de structuur en organisatie van het boek's ontwerp en verhaal vorm gegeven. De techniek van de gedeeltelijke oplossingen die dieper blijven uitgroeien wordt behouden; het is een steeds weer terugkerende eigenschap van zijn techniek. Er is een uitdaging aan de lezer in het boek aanwezig. |
1 E.C. Bentley was een Brits journalist. Hij schreef slechts vier detectives maar was zeer invloedrijk en genoot in zijn tijd veel aanzien. Zijn reputatie piekte rond 1940 |
|
Ramapo Valley Independent - "Cover to cover" 24 juni 1932 "Ellery Queen, die overigens vorige week de grote "Candida" opening in Nyack bijwoonde, was een van onze favoriete schrijvers van detectiveverhalen totdat we zijn laatste boek lazen, "The Greek Coffin Mystery". Daarin speelt hij wat wij beschouwen als een van de laagste trucs uit die een mysterieschrijver zijn lezers kan voor de voeten gooide. We kunnen je niet vertellen wat die truc is zonder de oplossing van het verhaal prijs te geven en, boos als we zijn op Ellery, zo laag zinken we niet , en echt niet alleen omdat we de raadsel niet konden oplossen. Vele malen eerder zijn we voor de gek gehouden door Meester Queen's kronkels "The Roman Hat Mystery", "The Dutch Shoe mystery" zijn twee van de beste puzzelaars in het genre en "The Greek Coffin Mystery" in zijn vroege stadia is uitstekend te noemen. Vooral het begin is veelbelovend. Een heerschap genaamd Khalkis - een rijke Griekse heer die aan het hoofd staat van een internationaal bekende kunstgalerie - sterft. Met lange gezichten verzamelen zijn vrienden, familieleden en zakenrelaties zich in zijn sombere oude huis voor de begrafenis. Khalkis wordt begraven op het kerkhof van de kerk ernaast (het toneel is New York City) en de rouwenden gaan terug naar het huis om het testament te lezen. Maar het testament is verdwenen uit de muurkluis waar het enkele ogenblikken voor de begrafenis werd gezien! Dus de politie komt binnen en er wordt meerdere dagen gezocht naar het testament. Hoog en laag, het is niet te vinden. Ellery Queen, de meester-speurder, komt in de zaak in het zog van zijn vader, inspecteur Richard Queen. Er wordt besloten om het lichaam van Khalkis op te graven en om te onderzoeken of hij een natuurlijke dood stierf. De sierlijke kist wordt opgegraven en geopend, en tot ontsteltenis van iedereen bevat hij nu twee lichamen - die van Khalkis en een andere van een onbekende man. Dit begint de zaak serieus, en de achtervolging is grondig absorberend tot de laatste hoofdstukken, wanneer de bovengenoemde truc wordt gespeeld ten koste van de lezer. We stellen voor om geen boeken van Queen meer te lezen als hij zich zo verder gedraagt. Waarschijnlijk zal hij in zijn volgende van Ellery Queen zelf de moordenaar zijn. Wat nauwelijks beter zou zijn dan de persoon die in dit boek wordt gebruikt." |
The Greek Coffin
Mystery Vertalingen: |
Andere artikels over dit boek (1) The Green Capsule Noah Stewart (Jan 2018) (2) Mysteries Ahoy! Aiden Brack (Feb 2018) (3) Reading Ellery Queen Jon Mathewson (Jun 2013) (4) Elleryana Ho-Ling (May 12. 2013) (5) The Grandest Game in the World Nick Fuller (Dec 20. 2017) |
* Geïnteresseerde lezers moeten weten dat de icoontjes/kaften die op deze site worden toegevoegd vaak lange uitgebreide informatie hebben, die niet noodzakelijk in de tekst zelf wordt herhaald. Die informatie kwam ooit standaard als pop-up te voorschijn door met de muis de foto aan te wijzen. Firefox gebruikers kunnen deze handigheid activeren via een add-on genaamd "Popup ALT Attribute". Na installatie resulteert het aanwijzen van de iconen of kaften in een pop-up met extra of verduidelijkende informatie over de afbeelding. |
Copyright © MCMXCIX-MMXXIII Ellery Queen, een website rond deductie. Alle rechten voorbehouden. |