Dana Scott James Hutton werd geboren op 31 mei 1934 in Binghamton, New York als zoon van Helen en Kol. Thomas R. Hutton, een redacteur en uitgever van the Binghamton Press. Zijn ouders scheiden toen hij nog een kind was. Jim herinnert zich zijn vader maar twee keer te hebben gezien voor diens door, en hun verhuis naar Albany, New York, in 1938.

Omwille van gedragsproblemen werd Hutton maar liefst 5 maal uit school en éénmaal uit internaat gezet maar haalde desondanks toch uitstekende schoolresultaten. Hij verdiende wat bij voor school door in het weekend sloten te graven of 's nachts bananen af te leveren. Na het starten van een sportcolumn in de schoolkrant kreeg hij een beurs in journalistiek van de Syracuse University. Daar verloor hij zijn plaats en beurs toen hij er na het spelen van de rol van Pontius Pilatus in een school theaterproductie door de acteermicrobe werd gebeten.  Hij verloor er zijn academische ambities en zakte in drie klassen.

Gedurende de zomer trad hij op in theater in Ivoryton, Conn. "Ik betaalde ze $12,50 per week om me het theater te laten vegen" zei hij. "In ruil daarvoor mocht ik rollen spelen met grootheden als Charles Coburn. En toen ik eenmaal een vleugje van die verf snoof, wist ik dat het iets voor mij was."

Zijn studieambities werden volledig gekortwiekt toen hij zowel van Syracuse als Niagara University werd gestuurd. In Syracuse stal hij een bulldozer waarmee hij (dronken) het blauwe tulpenveld voor de bibliotheek omploegde, dit alles de nacht voor de promotionele ceremonie waar hij als vice-president van de klas één van de eregasten was. Hij werd onmiddellijk van school gestuurd en wees er fijntjes op dat zijn mededader, de kapitein van de voetbalploeg, geen straf kreeg. Aan het Niagara College liet hij, als grap, de vijver liet leeglopen maar werd er uiteindelijk weggestuurd nadat hij op een avonddiner waar hij als voorzitter van het toneelgezelschap zou geëerd worden, voor een $12 dollar weddingschap, zijn broek liet zakken.

Hij ging uiteindelijk voluit voor een acteercarrière in Greenwich Village. Daar leefde hij ongeveer één jaar toen een gebrek aan geld hem er toe dreef bij het Amerikaanse leger te gaan (1955). Hij werd bijna gedegradeerd in rang omdat hij aluminium poeder in zijn bevelvoerende officiers' stoofpot deed, een van de vele grappen die hij tijdens zijn dienst uithaalde bijna altijd bij hogere in rang. Hij trad al op in een 40 tal training films alvorens hij in Duitsland werd gestationeerd.

Hutton stond persoonlijk aan de wieg van het American Community Theater door voluit het renoveren van de gedurende de Tweede Wereldoorlog verlaten theaters te steunen. Hij zorgde voor het eerste Engelstalig theater in Berlijn met de GI productie van een stuk genaamd Harvey (waarin hij ook speelde). Hij kreeg veel lof van officieren waaronder zelf een officiële aanbeveling, zijn overste stond dan ook toe dat Hutton de leiding nam over de activiteiten in het theater als deel van zijn officiële taken en zo produceerde, regisseerde en acteerde hij in niet minder dan 5 producties in de 2 daaropvolgende jaren, waarmee hij de Europese Theater Award voor Beste  GI Theater won. Het was één van zijn producties, The Caine Mutiny (1954), die de aandacht trok van regisseur Douglas Sirk die hem prompt een rol aanbood in A Time to Love and A Time to Die (1958).  Hij spendeerde zijn volledige militaire verlof van 22 dagen aan het filmen en Universal was zo onder de indruk dat ze hem een contract aanboden, maar Jim had nog 18 maanden dienst te doen. "Maryline was lichtregisseur voor het off-Broadway theater, maar in overleg werd besloten dat er maar één carrière in de familie zou zijn." Binnen de 5 dagen na zijn ontslag uit het leger trouwde hij en vertrok naar Hollywood. Daar was het aanbod van Universal ondertussen verlopen en belande hij uiteindelijk bij MGM. In september van 1959 werd dochter Heidi geboren.

Op televisie was hij te zien in The Twilight Zone episode "And When the Sky Was Opened" (11 dec 1959). Drie astronauten keren terug van de eerste ruimtevlucht. Jim vertolkt Majoor William Gart, die in het hospitaal met een gebroken been ligt en wordt gecontacteerd door Kolonel Clegg Forbes (een excellente Rod Taylor). Deze blijkt de enige te zijn die zich het bestaan van de derde astronaut Kolonel Ed Harrington schijnt te herinneren.
Regisseur Richard L. Bare probeerde Hutton in meerdere TV series te rekruteren, waaronder enkele extra Twilight Zone episodes, maar hij kon MGM niet overtuigen zijn exclusieve filmcontract te wijzigen. Toen hij de romantische sitcom You're Only Young Once vorm ging geven was hij van mening dat Hutton de geknipte acteur voor de rol was. Hij vroeg Hutton dan ook enkele screentests te doen met actrices om deze aan de studio te kunnen tonen en hen zo te overtuigen hem de rol te geven. Ze gingen akkoord om Hutton in de pilootaflevering te laten opdraven, maar weigerde zijn contract zo open te breken dat het hem zou toelaten fulltime TV series te maken.

In afwachting van een volgende opdracht speelde Jim in een productie van Burlesque aan de UCLA. Hij hunkerde nog steeds naar een beetje live theater, maar zei dat hij dat uit zijn systeem zou krijgen met af en toe een uitstapje naar de zomervoorstelling of zoiets als deze UCLA deal.

In 1963 scheidde Hutton van zijn eerste vrouw: "Hij zei me dat zijn vrouw en familie zijn carrière in de weg stonden". Ondanks dit verbleef Hutton nog regelmatig in het huis wanneer hij er op bezoek kwam.
Hij woonde bijna gans 1963 samen met Susan Oliver maar weigerde zo kort na zijn scheiding te huwen, nadat ze haar carrière als pilote alle aandacht gaf gingen ze uiteen.

Hutton had gedurende zo'n 15 jaar een af en aan relatie met actrice Yvette Vickers. Vaak werd  in de tabloids beweerd dat ze zich verloofd hadden of samen woonden. Vickers beweerde dat hij haar weigerde te huwen omwille van zijn onvermogen om vrouwen trouw te blijven. Tussen hun tweede huwelijken in flakkerde hun romance terug op. Vickers beweerde dat Hutton de enige echte liefde en zielsverwant van haar leven was en beschreef hem als "een typische Ierse Katholieke man; hard drinkend, chauvinistisch,  grappig als wat, maar met de onzekerheden van een kind."

De filmaanbiedingen werden schaarser en hij was aangewezen op televisiewerk, een periode die samenviel met wat hij zelf een acht jaar durende depressie noemde. Hij huwde Lynni M. Solomon in 1970, het koppel kreeg in 1971 een dochter Rebecca maar het huwelijk liep uit op een scheiding drie jaar later. "Een groot deel van mijn ondergang was mijn eigen schuld," gaf hij toe. "En er waren twee mislukte huwelijken voor nodig om me ervan te overtuigen dat ik vrijgezel ben. Ik hou van het leven met een vrouw - maar het is een vergissing voor mij om te trouwen."

Tot uiteindelijk, in de mid-70er jaren, hij de rol kreeg waarvoor zijn schermpersonage wel scheen te zijn ontworpen: Ellery Queen. Toen hij die eenmaal had, richtte hij al zijn energie op het uitzonderlijk maken van zijn karakterisering. Hutton weigerde om het beeldmateriaal van Lee Bowman, George Nader, of Ralph Bellamy als "Ellery Queen" te bekijken - om er niet door beïnvloed te worden. Hutton bracht twee dagen door in de hoofdbibliotheek van Los Angeles met onderzoek naar de beroemde fictieve detective en de twee mannen die hem hadden gecreëerd. Deze overtuigden hem van het feit dat "Ellery Queen", zoals geschreven, een betuttelende betweter was, volledig zonder persoonlijke warmte of gevoel voor humor. "Toen besloot ik het personage een andere wending te geven en hem menselijker te maken. Om dat te doen, voegde ik dimensies toe die niet in de boeken stonden." Zonder die dimensies geloofde Hutton dat hij het publiek al voor de eerste reclamespot kwijt zou zijn.
"Natuurlijk zullen er 'Ellery Queen'-puristen zijn die onze show niet leuk vinden juist omwille van die vrijheden," gaf Hutton toe, "maar daar is weinig aan te doen". "In feite," voegde Jim eraan toe, "was het misschien net zo'n 'purist' bij besluitvormers van het netwerk die de drie weken vertraging veroorzaakte tussen de aankondiging dat onze show op tv kwam en de aankondiging dat ik de ster zou zijn. Die drie weken waren genoeg om de 'oude' ik in de afgrond te doen belanden," lachte Jim, verwijzend naar de 'oude' drinkende, emotionele Hutton.

Dit werd zeker de 'definitieve' Ellery Queen omwille van zijn zeer genietbare vertolking in de NBC-TV serie. De acteur was charmerend en overtuigend als de wat teruggetrokken, ogenschijnlijk verstrooide criminoloog, zeker wanneer hij na 45 minuten de kijker recht in de ogen kijkt en hen uitdaagt het mysterie op te lossen.

Volgens producer William Link, werd Ellery Queen gemaakt met Hutton in gedachten nadat men hem bij NBC had gezien in They Call It Murder. Link beschrijft hem als de meest toegewijde acteur waar hij ooit mee werkte. Hij herinnerde zich nog dat Hutton letterlijk in zijn kleedkamer ging wonen gedurende de 7 maanden productie, 7 dagen per week. Hij deed dit om zijn 's morgens en 's nachts de scripts te kunnen instuderen, en zo alle afleidingen thuis met drank en vrouwen te vermijden. Maar leden van de crew merkten toch op dat hij na de uren tijdens het weekend zwaar dronk.

Een van Hutton's meest gedenkwaardige TV optredens kwam er toen hij als gastvedette optrad in het derde seizoen (1977-1978) van de Norman Lear sitcom One Day At A Time. De episode, getiteld "The Older Man", was een vierdelig verhaal waarin Hutton Dr. Paul Curran portretteerde, een 42-jarige dierenarts die verliefd wordt op de 17 jaar oude Julie Cooper (gespeeld door Mackenzie Phillips). Zijn laatste televisierol was in de niet verkochte piloot genaamd Butterflies en gebaseerd op de BBC2 sitcom. Het werd op NBC uitgezonden in augustus 1979 enkele weken na zijn dood. ⁽²⁾

Volgens Tim, hield zijn vader enorm van zijn vak, en die liefde is de erfenis aan zijn zoon. Vader en zoon deelde ook de passie voor paardenrennen, poker, jazz en tennis. Daags na één van hun tenniswedstrijden bezocht Jim Hutton zijn dokter voor ademhalingsproblemen en rugpijn en kreeg te horen kreeg dat hij aan terminale leverkanker had die bovendien was uitgezaaid naar de longen.
“Hij belde me op een dag — Ik woonde toen op mijn eentje in Westwood,” zegt Timothy Hutton “En hij zei, ‘Hut’ — hij sprak me altijd aan als Hut — ‘zit je neer?’ En dan zei hij ‘Ik heb nog zes maanden tot een jaar te leven”. ⁽³⁾
Hopend om zijn leven te verlenging begon hij met chemotherapie, hij overleed 8 weken na zijn eerste opname in het ziekenhuis en pas 4 weken nadat zijn toestand publiek werd gemaakt. "De grootste schok was dat hij zo snel stierf"
Jim Hutton overleed-- net voor het grote succes van Timothy Hutton (Oscar voor Ordinary People) --  in Los Angeles, Californië. Hij werd 45 jaar.  Milton Berle voorzag zijn eulogie. In zijn aanvaardingspeech voor de Oscar droeg Timothy deze aan zijn vader op:  "Ik zou mijn vader willen danken. Ik wou dat hij hier was".

Andere referenties
(1) IMDb
(2) Wikipedia
(3) Timothy Hutton is too good to be true, Rolling Stone, Feb 4, 1982 -
     Roger Director
(4) Jim Hutton: Ellery Queen and much more Scott Rollins blog
(5) Jim Hutton views Ellery Queen Jean Lewis (17 Aug 1975)

Bijkomende video & audio bronnen
(1) The Horizontal Lieutenant (Film Clip, 1962)
(2) Period of Adjustment (Film Clip, 1962)
(3) Major Dundee (Film Clip, 1965)
(4) The Adventure of the Blunt Instrument (Clip Ellery Queen episode,
     1975)